Ο Άγιος Βαλεντίνος…

Ο Φεβρουάριος είναι ο μήνας των ερωτευμένων. Στις 14 Φεβρουαρίου γιορτάζεται, σε όλο τον κόσμο, η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου. Στην πραγματικότητα δεν γιορτάζεται η μνήμη του συγκεκριμένου αγίου, αλλά ο Έρωτας, θεός της ελληνικής μυθολογίας.

Κάθε χρόνο, όλοι οι ερωτευμένοι βρίσκουν την ευκαιρία να επιβεβαιώσουν την αγάπη τους. Πολλοί, επίσης, εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους σε δασκάλους, συγγενείς και φίλους. Τα πιο δημοφιλή δώρα που ανταλλάσσονται εκείνη τη μέρα είναι ρομαντικές κάρτες, φρέσκα κατακόκκινα λουλούδια, σοκολάτες και χιλιάδες αντικείμενα σε σχήμα καρδιάς.

Οι ρίζες της γιορτής του Αγίου Βαλεντίνου φτάνουν στην εποχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Τη 14η Φεβρουαρίου οι αρχαίοι Ρωμαίοι πραγματοποιούσαν μια Παγανιστική γιορτή προς τιμήν της Juno, της βασίλισσας των Θεών της Ρώμης, προστάτιδα των γυναικών και του γάμου. Την επόμενη μέρα, ξεκινούσε η γιορτή Lupercalia, αφιερωμένη στον έρωτα, κατά την οποία κορίτσια και αγόρι ακολουθούσαν μία σειρά από έθιμα που συχνά τους οδηγούσαν στο να ερωτευτούν.

Τα πράγματα άρχιζαν να αλλάζουν κατά τον 3ο αιώνα π.Χ., όταν ο αυτοκράτορας Κλαύδιος Β? ανακάλυψε πως τα έθιμα αυτά έβλαπταν τους στρατιώτες του, οι οποίοι καθώς δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν τις αγαπημένες τους, δεν κατάγονταν στις λεγεώνες. Έτσι, με ένα διάταγμα απαγόρευσε όλους τους αρραβώνες και τους γάμους στη Ρώμη.

Όμως, ο νεαρός ιερέας Βαλεντίνος πάντρευε κρυφά τα ζευγάρια. Μόλις ο Κλαύδιος έμαθε το γεγονός αυτό, τιμώρησε τον Βαλεντίνο με φυλάκιση και αποκεφαλισμό. Πέθανε στις 14 Φεβρουαρίου (παραμονή της Lupercalia).

Κατά μια άλλη εκδοχή, ο Βαλεντίνος ήταν φυλακισμένος σε μια από τις ρωμαϊκές φυλακές, όταν ερωτεύτηκε την κόρη του δεσμοφύλακα. Λέγεται πως την ημέρα που θα πέθαινε, 14η Φεβρουαρίου, της άφησε ένα ευχαριστήριο γράμμα υπογράφοντας ?Με αγάπη, ο Βαλεντίνος σου?.

Η χριστιανική καθολική εκκλησία τίμησε τη μνήμη του Βαλεντίνου και τον αναγνώρισε σαν οσιομάρτυρα, αφιερώνοντάς του τη 14η Φεβρουαρίου. Στη Μεγάλη Βρετανία η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου ξεκίνησε να είναι δημοφιλής γύρω στο 17ο αιώνα, ενώ μέχρι τα μέσα του 18ου αι. ήταν συχνό φαινόμενο, ανάμεσα στους εραστές κάθε κοινωνικής τάξης, να ανταλλάζονται λόγια και σημειώματα αγάπης.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Ένωση Ευχετήριων Καρτών, η ημέρα αυτή είναι η δεύτερη μεγαλύτερη, μετά τα Χριστούγεννα, στις αποστολές καρτών.

Ο Άγιος Βαλεντίνος στην Ορθόδοξη εκκλησία

Ο Άγιος Βαλεντίνος δεν μνημονεύεται πουθενά στο ορθόδοξο εορτολόγιο και, όπως ήταν φυσικό, η ορθόδοξη Εκκλησία ποτέ δεν τον παραδέχτηκε. «Ο άγιος αυτός είναι για μας ανύπαρκτος.

Είναι μια μυθοπλασία δυτικής προέλευσης», δηλώνουν άνθρωποι της Εκκλησίας. Με τη σειρά της και η Καθολική Εκκλησία στην αναθεώρηση του γενικού εορτολογίου της το 1969 υποβίβασε την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου σε τοπική εορτή, επειδή δεν γνώριζε σχεδόν τίποτα για τον βίο του, παρά μόνο ότι ετάφη στη Βία Φλαμίνια της Ρώμης στις 14 Φεβρουαρίου.

Όταν, όμως, ο ξενόφερτος άγιος άρχισε να μπαίνει για τα καλά και στη ζωή των Ελλήνων και η ημέρα αυτή να καθιερώνεται και στη χώρα μας ως η ημέρα των ερωτευμένων στα τέλη της δεκαετίας του ?70 με πρωτοβουλία των ανθοπωλών, εκπρόσωποι της Εκκλησίας πρότειναν οι Έλληνες ερωτευμένοι να τιμούν και να γιορτάζουν αγίους που υπάρχουν στο ορθόδοξο εορτολόγιο.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει τους δικούς της Αγίους του έρωτα. Μπορεί η Καθολική Εκκλησία και επιχειρηματικά συμφέροντα να επέβαλαν τον Άγιο Βαλεντίνο, αλλά στις 13 Φεβρουαρίου τιμάται η μνήμη των Αγίων Αποστόλων Ακύλα και Πρισκίλλης, που θεωρούνται προστάτες των ερωτευμένων, ενώ υπάρχει και ο Άγιος Υάκινθος για τους ερωτευμένους του καλοκαιριού.

Τόσα χρόνια κανένας κληρικός δεν είχε ασχοληθεί με τον άγιο του έρωτα. Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος, σε μια προσπάθεια να τραβήξει την προσοχή των νέων προς την ορθόδοξη πίστη, πρότεινε στους ερωτευμένους να γιορτάζουν την αγάπη τους την προηγουμένη του Αγίου Βαλεντίνου, δηλαδή στις 13 Φεβρουαρίου, που η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη των Αγίων Ακύλα και Πρισκίλλης.

Ο Ακύλας και η αγαπημένη του Πρίσκιλλα ήταν σκηνοποιοί και ασπάστηκαν το χριστιανισμό κατά πάσα πιθανότατα όταν κατέφυγαν από τη Ρώμη στην Κόρινθο τον 1ο αιώνα μ.Χ. για ν” αποφύγουν τους διωγμούς του αυτοκράτορα Κλαύδιου. Εκεί γνώρισαν τον Απόστολο Παύλο, ο οποίος μάλιστα τους μνημονεύει σε τρεις επιστολές του, και τον ακολούθησαν στην Εφεσο ως συνοδοί.

Η παράδοση αναφέρει ότι ο Ακύλας έγινε επίσκοπος Ηρακλείας και μαρτύρησε για την πίστη του μαζί με τη σύζυγό του, ενώ κατ” άλλους ερευνητές κοιμήθηκαν ειρηνικά. Στη μνήμη αυτού του αγαπημένου μέχρι το θάνατο ζευγαριού πρότεινε ο μακαριστός Χριστόδουλος να γιορτάζουν την αγάπη τους οι ερωτευμένοι.

Ο άλλος ορθόδοξος «Βαλεντίνος» είναι ο Άγιος Υάκινθος και γιορτάζει στις 3 Ιουλίου, την ημερομηνία δηλαδή που μαρτύρησε για την αγάπη του Χριστού επί αυτοκράτορα Τραϊανού (το 98 μ.Χ.) σε ηλικία 20 χρόνων. Οπως αναφέρεται σχετικά, ήταν θαλαμηπόλος στην αυλή του αυτοκράτορα Τραϊανού και ο πρώτος ναός που χτίστηκε αφιερωμένος αποκλειστικά σ” εκείνον βρίσκεται στα Ανώγεια της Κρήτης, σε κάποια από τις πλαγιές του Ψηλορείτη, φτιαγμένος από πέτρα, κρυφός, γιατί κρυφά είναι και τα αισθήματα.

Ο Λουδοβίκος των Ανωγείων, με υποστηρικτές του ανθρώπους πνευματικούς, καθιέρωσε τη γιορτή τα τελευταία χρόνια και ταυτόχρονα μια σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων, τα Υακίνθεια, που διαρκούν τρεις μέρες.

Έτσι, ο Άγιος Υάκινθος, «άγιος της αγάπης, του έρωτα, προστάτης των ζευγαριών, της σχέσης άνδρα και γυναίκα», γιορτάζεται κάθε χρόνο 12 χιλιόμετρα νότια των Ανωγείων στους ορεινούς Φούρνους, στο ομώνυμο πέτρινο εκκλησάκι που χτίστηκε στη χάρη του σε υψόμετρο 1.200 μέτρων (στον Ψηλορείτη).

Το ξεκίνημα γι” αυτό τον εορτασμό το χρωστάμε στον μητροπολίτη Ρεθύμνου Άνθιμο, ο οποίος όταν του προτάθηκε η ανέγερση και η λογική του εορτασμού και των εκδηλώσεων αποδέχτηκε με χαρά.

Υπάρχουν βέβαια και άλλες εκδοχές